خانواده بعنوان یک رکن اساسی نقش مهمی در رشد و پرورش کودکان دارد . اما گاهی والدین به دلیل برخی مسائل از یکدیگر طلاق گرفته و جدا می شوند که این مسئله بر آینده فرزندان آنها بسیار تاثیر گذار است . (مشاور حقوقی)
لذا حضانت فرزندان یکی از مسائل مهم در حوزه حقوق خانواده می باشد که در همین راستا قانونگذار سلسله مقرراتی را در راستای نظم بخشیدن به حضانت فرزندان بعد از طلاق پیش بینی نموده است .
حضانت فرزندان بعد از طلاق با یکی از والدین می باشد که بسته به سن فرزند و اینکه فرزند دختر یا پسر باشد ، به پدر یا مادر تعلق می گیرد . به همین دلیل در این مقاله قصد داریم حضانت فرزند دختر و پسر بعد از طلاق را مورد بررسی قرار دهیم .
دریافت راهنمایی و مشاوره ی حقوقی ازسایت موسسه حقوقی و کیفری فرشاد بالاپور
حضانت به چه معناست؟
ابتدا باید توجه کرد که مفهوم حضانت با ولایت اشتباه گرفته نشود.
ولایت اداره امور طفل است که بر عهده پدر و پدربزرگ است و پس از فوت آنها به فردی سپرده می‌شود که آنها پیش از فوت معین کرده‌اند. بر مبنای همین اشتباه این تصور غلط پدید می‌آید که حضانت طفل در نبود پدر یا پدربزرگ است. این مسئله مطلقا صحیح نیست.
حضانت به معنای نگهداری و مراقبت جسمی، روحی، مادی و معنوی اطفال و تعلیم و تربیت آنها است. حضانت علاوه بر اینکه حق والدین است،
تکلیف آنها هم به شمار می‌رود. به این معنا که اگر حضانت طفل به یکی از والدین سپرده شود نمی تواند از آن صرف نظر کند و ملزم به نگهداری از طفل است. (مشاور حقوقی)
حق حضانت فرزند بعد از طلاق با چه کسی است؟
یکی از سؤالات بسیار مهمی است که مراجعین همواره در جلسات مشاوره حضوری مطرح می کنند.
طبق ماده ۱۱۶۸ قانون مدنی، نگهداری از فرزندان هم حق و هم تکلیف پدر و مادر است. بر این اساس نمی توان حق نگهداری و تربیت فرزند را بدون دلیل موجه و حکم دادگاه از پدر و مادر سلب کرد. اما از طرفی پدر و مادر هم نمی توانند از نگهداری و ترتبیت فرزندشان خودداری کنند.
طبق ماده ۱۱۷۸ قانون مدنی، پدر و مادر مکلف هستند که در حدود توانایی خود به تربیت فرزند یا فرزندان خویش بر حسب مقتضی اقدام کنند و نباید نسبت به آن ها بی توجه باشند. سهل انگاری در نگهداری و تربیت فرزند موجب سقوط حق حضانت می شود.
زمانی که پدر و مادر با یکدیگر زندگی می کنند حضانت فرزند با هر دوی آن ها است. در صورتی که پدر و مادر جدا از یگدیگر زندگی کنند مطابق ماده ۱۱۶۹ قانون مدنی برای حضانت چنین فرزندانی، مادر تا هفت سالگی اولویت دارد
و پس از آن این اولویت با پدر است، مگر آنکه مصلحت فرزند به گونه ای دیگر اقتضا کند. اما در این جا باید سه نکته مهم را برای شما مطرح کنم. (مشاور حقوقی)
نکته اول:
تبصره این قانون می گوید بعد از ۷ سالگی در صورت بروز اختلاف، حضانت فرزند با رعایت مصلحت وی به تشخیص دادگاه است.
نکته دوم:
اگر برای یکی از والدین مشکلی پیش آید، از قبیل عدم صلاحیت در نگهداری از فرزند و یا اینکه یکی از والدین به نحوه نگهداری فرزند توسط طرف دیگر اعتراض کند، باز هم امکان تغییر صاحب حضانت خواهد بود حتی در مدتی که اولویت با آن پدر یا مادر باشد.
نکته سوم:
با رسیدن فرزند به سن بلوغ (در پسر ۱۵ سال تمام قمری و در دختر ۹ سال تمام قمری) دادگاه خود را فارغ از رسیدگی در خصوص حضانت دانسته و این خود فرزندان هستند که انتخاب می کنند نزد کدام یک از والدین زندگی کنند. اما در هر صورت تامین مخارج زندگی با پدر خواهد بود.
آیا پدر و مادر میتوانند در خصوص وقت ملاقات با فرزند مخالفت کنند؟
اگر برای ملاقات مخالفت شد در صورتی که پدر یا مادری که دارای حق حضانت است، از ملاقات طرف دیگر (که طبق دستور دادگاه دارای حق ملاقات است) ممانعت کرد، برای اجرای دستور دادگاه به نیروی انتظامی سپرده می شود (مشاور حقوقی)
و عنداللزوم می توان از ضمانت اجرایی ماده ۶۳۲ قانون مجازات اسلامی استفاده کرد که به موجب آن اگر کسی از دادن طفلی که به او سپرده شده است،
در موقع مطالبه اشخاصی که قانوناً حق مطالبه دارند، امتناع کند، به مجازات از ۳ تا ۶ ماه حبس یا به جزای نقدی از یک میلیون ریال و ۵۰۰ هزار تا ۳ میلیون ریال محکوم خواهد شد.
طبق تبصره ۱ ماده ۱۴ قانون حمایت خانواده ۱۳۵۳، پدر یا مادر یا کسانی که حضانت طفل به آنها واگذار شده،
نمی توانند طفل را به شهرستانی غیر از محل اقامت مقرر بین طرفین یا غیر از محل اقامت قبل از وقوع طلاق یا به خارج از کشور بدون رضایت والدین بفرستند؛ مگر در صورت ضرورت با کسب اجازه از دادگاه.
دریافت راهنمایی و مشاوره ی حقوقی ازسایت موسسه حقوقی و کیفری فرشاد بالاپور