طلاق تنها حلا‌ل شرعی است که خود خداوند هم چندان آن را دوست نمی‌دارد و یکی از حقوق شرعی و حلا‌ل زوجین محسوب میشود. (وکیل حقوقی)
این حق موضوعی مهم است که با جاری ساختن آن _طبق روایات و احادیث_ عرش الهی به لرزه می‌افتد.
در این نوشتار تلا‌ش میشود تا این حکم شرعی حلا‌لِ نه چندان مطلوب شرع و عرف مورد شناسایی قرار گیرد.
دریافت راهنمایی و مشاوره ی حقوقی ازسایت موسسه حقوقی و کیفری فرشاد بالاپور
طلاق رجعی
در طلاق رجعی مرد میتواند تا زمانی که عده پایان نیافته، بدون انشای عقد نکاح جدید به همسر خود رجوع نماید. به چنین طلاقی، طلاق رجعی و به چنین زنی مطلقه رجعیه گویند. بازگشت مرد به سوی همسر خود در چنین طلاقی ممکن است با ادای لفظ یا انجام فعلی صورت گیرد.
در طلاق رجعی جدا از این که در مدت عده، شوهر حق رجوع دارد، طرفین حقوق و تکالیفی را نیز دارا می‌باشند که با حقوق و تکالیف طلاق بائن تفاوت دارد.
به عنوان مثال، اگر در طلاق رجعی، زن یا شوهر بمیرند، از هم ارث می‌برند و زن مستحق دریافت نفقه است. مرد نیز حق ندارد تا زمانی که مدت عده به پایان نرسیده است،
مطلقه رجعیه خود را از محل سکونتش؛ یعنی منزل خود خارج نماید. در طلاق رجعی زن و مرد از احصان خارج نمی‌شوند و در این زمان اگر مرتکب زنا گردند، زنای آنها زنای محصنه محسوب میشود. (وکیل حقوقی)
با وجود پیش‌بینی این حقوق و تکالیف در مورد مطلقه رجعیه _که منزلت او را تا شأن یک همسر حقیقی ارتقا می‌دهد؛ گویا که اصلا‌ً طلاقی صورت نگرفته است
برخی فقها وی را در مدت عده در حکم زوجه دانسته و بعضی دیگر او را زوجه حقیقی تلقی می‌کنند. به عبارت دیگر، از دیدگاه برخی علما، طلاق رجعی نهاد خانواده را از هم نمی‌پاشد و استمرار آن برقرار می‌باشد.
طلاق رجعی
طبق ماده ۱۱۴۳ قانون مدنی، طلاق بر دو قسم بائن و رجعی تقسیم میشود. منظور از طلاق رجعی و بائن چیست و زن و شوهر پس از طلاق، چه وضعی پیدا می‌کنند؟
ابتدا بهتر است طلاق رجعی توضیح داده شود تا در مقایسه با آن طلاق بائن هم بهتر فهمیده شود. بعد از این که بین زن و شوهر طلاق واقع میشود، زن باید اصطلاحا عده نگه دارد.
به گزارش «تابناک»؛ منظور از عده نگه داشتن این است که زن پس از طلاق در یک مدت مشخص نمی‌تواند با مرد دیگری ازدواج کند؛
این مدت در مورد زنانی که عادت ماهانه می‌بینند سه مرتبه عادت ماهانه و در مورد زنانی که عادت ماهانه نمی‌بینند سه ماه و در مورد زن حامله تا زمان وضع حمل است و در طول این مدت، زن نمی‌تواند با دیگری ازدواج کند و باید منتظر بماند تا این مدت بگذرد. (وکیل حقوقی)
ادامه
در طلاق رجعی، کلمه «رجعی» از رجوع به معنای بازگشت می‌آید و به این معناست که در طلاق رجعی پس از طلاق تا پایان مدت عده برای شوهر حق رجوع و بازگشت به وضعیت زوجیت وجود دارد.
یعنی شوهر میتواند پس از طلاق در ایام عده به قصد رجوع با نوشتن چیزی یا انجام کاری مثل خریدن هدیه برای همسرش، بگوید از طلاق منصرف شده است و می‌خواهد با همسرش همچنان زندگی کند.
برای رجوع، جاری کردن صیغه خاص و رعایت شرایطی لازم نیست و همچنین لزومی ندارد به دادگاه یا جای دیگری مراجعه کند؛ البته اگر طلاق آنان ثبت شده باشد، ثبت رجوع الزامی است.
در واقع می‌توان گفت: در طلاق رجعی، قانون در ایام عده به زن و شوهر مهلت داده تا تصمیم نهایی خودشان را درباره جدایی یا ادامه زندگی با هم بگیرند؛ بنابراین در این طلاق، شوهر میتواند در طول مدت عده به همسر خود برگردد و از طلاق و جدایی منصرف شود.
در طول زمان عده طلاق رجعی نفقه زن به عهده شوهرش است و اگر زن یا شوهر در این مدت بمیرد، دیگری از او ارث می‌برد.
با این توضیحات، ماده ۱۱۴۸ قانون مدنی واضح میشود. بر اساس این ماده، در طلاق رجعی برای شوهر در مدت عده حق رجوع است؛ (وکیل حقوقی)
بنابراین در طلاق رجعی، شوهر میتواند از طلاق منصرف شود و در صورت انصراف که همان رجوع نام دارد، رابطه ازدواج قبلی همان‌طور که بوده ادامه پیدا می‌کند و نیازی نیست دوباره، با هم ازدواج کنند.
طلاق رجعی
طلاق رجعی طلاقی است که مرد میتواند در مدت عده به زن رجوع کند. در طلاق رجعی اگر مرد رجوع کند زن باید در مدت عده از شوهرش تبعیت کرده و وظایف خود را به جا آورد
چرا که زنی که طلاق رجعی داده شده است در حکم همسر شرعی است تا زمانی که عدّه اش تمام شود . در صورت رجوع مرد نفقه زن بر مرد واجب است اگر ناشزه نباشد و کفن و فطره زن نیز بر عهده شوهر است.
در صورت مرگ هر کدام از زوج و زوجه در طلاق رجعی ، دیگری از او ارث می برد و مرد نمی تواند در دوران عدّه زن با خواهرش ازدواج کند.
رجوع در طلاق رجعی چیست و چگونه رجوع واقع می شود؟
منظور از حق رجوع در طلاق رجعی آن است که مرد میتواند در مدت عده بدون نیاز به عقد مجدد با هر لفظ یا عملی به همسر خود بفهماند که او را مجددا به همسری خود پذیرفته است مشروط بر آنکه قصد رجوع داشته باشد. (وکیل حقوقی)
در واقع از منظر قانون شرط اساسی در برقراری مجدد رابطه‌ی زناشویی را قصد رجوع قرارداده تا امکان سوءِاستفاده از زن مطلقه را از بین ببرد.
قصد رجوع آن است که مرد اراده‌ی واقعی برای از سرگیری رابطه‌ی زناشویی و تشکیل مجدد خانواده‌ی خود را داشته باشد و بخواهد مجددا با همسر مطلقه‌ی خود زندگی کند.
پس اگر مرد قصد رجوع نداشته باشد حتی اگر عملی انجام بدهد که نشاندهنده ی رجوع باشد (مثل لمس کردن دست همسر خود یا بغل کردن وی) قانونا و بنابر نظر اکثر فقها رجوع واقع نشده است.
علت اینکه در مدت عده‌ی طلاق رجعی ، رجوع نیازمند عقد جدید نیست آن است که زن مطلقه‌ی رجعیه [در طلاق رجعی به زن مطلقه ، مطلقه‌ی رجعیه گفته میشود] در در حکم زوجه است و تمام آثار زوجیت برپاست
تا آنجا که قانون مدنی بیان کرده در عده‌ی طلاق رجعی زن حق نفقه دارد و مرد مکلف است نفقه‌ی زن خود را پرداخت کند و چنانچه از پرداخت نفقه امتناع کند زن قانونا میتواند از او شکایت کند. (ترک انفاق جرم تلقی میشود و ۶ ماه تا دو سال حبس تعزیری دارد)
مرد میتواند با قصد رجوع به دو طریق به زن خود رجوع کند:
- حرفی بزند و با همسر خود مصالحه کند مثل گفتن جمله‌ی دوستت دارم.
- فعلی انجام بدهد که نشان از بازگشت به زندگی باشد ، مثل آنکه دست همسر خود را بگیرد یا روسری او را از سر درآورد. (وکیل حقوقی)
